Molen Oostermolen, Barsingerhorn

Barsingerhorn, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Oostermolen
modeltype
Onbekende windmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06652 q
oude dbnr.
V486
Meest recente aanpassing
| Conversie

locatie

plaats
Barsingerhorn
plaatsaanduiding
Heerenweg nz., in de Kaag
gemeente
Hollands Kroon, Noord-Holland
streek
De Schager- en Niedorper Koggen
kadastrale aanduiding 1811-1832
Barsingerhorn en Haringhuizen B (1) 123 Armen en Wezen van Barsingerhorn
geo positie
X: 120060, Y: 533407
N: 52.78682, O: 4.86930

constructie

modeltype
Onbekende windmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
kruiwerk
buitenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verbrand
geschiedenis
Oud Recht Barsingerhorn inv. 5797 blad 168, jaar 1632:
Sijmon Jansz moolenaer bekende schuldig te weesen Marijtje Claesdr. weuwe van Albert Albertsz een somme van 1400 gulden ter cause van coop ende custing van haere achtcantige coorenmolen met sijn erf staend en leggende op 't oostendt.

Oud Recht Barsingerhorn 5798 inv. 198, 29 juni 1649:
Griet Pieters de weduwe van Sijmon Jansz molenaer geassisteert hebbende met Pieter Sijmonsz molenaer haren outsten soone ende voocht, bekende vercocht te hebben aen Jan Sijmonsz molenaer haer voorschreven comparants soone ende broeder, een achtkanten koorenmolen met zijn erve staende alhier op 't oosteijnde, noch daerbij in eene coope het huijs met zijn erv staende op te hoochzijde daer zij voorschreven comparant ende vercoopster nu noch te zamen bewoonen, molen , erve en huijs voor een somme van 4475 gulden.
John van Lunsen, jan. 2015

--

Al voor De Ster stond er een korenmolen te Barsingerhorn

Uit het koopcontract van de Wester- of Tinmolen (Tenbruggencatenummer 07891) blijkt dat er een overeenkomst bestond met de Oostermolen, daterend van 17 december 1678 en op 8 januari 1722 goedgekeurd door Gecommitteerde Raden.

Molenaar Aarjen Cornelisz trouwde begin mei 1727 met Maritje Claasdr. Schoorl. Zij was de zuster van de molenaar van de Westermolen en had daar sinds 1723 het huishouden gedaan.

De molen brandde in 1907 af, de brand staat vermeld in De Molenaar van 13 feb. 1907. Deze molen was toen eigendom van C. Buis Pzn., die de molen in 1900 had overgenomen van A. de Waard, die op zijn beurt de molen al zo'n dertig jaar had bemalen.

Buis kocht in 1907 als vervanging via molenmakersfirma De Boer uit Oostzaan een tweedehands molen. Dat was de molen 'Het Wapen van Friesland' die in 1761 te Zaandam-Oostzijde gebouwd was als pelmolen, en in Barsingerhorn werd herbouwd.

Bronnen ondermeer:
De Langedijker korenmolen en zijn eerste particuliere eigenaar, artikel door H. Schoorl in West-Friesland Oud en Nieuw 1981. Met dank aan H. van der Kaay.
MHO
-----

Blijkens een krantenadvertentie werd de "in volle werking zijnden windkorenmolen, met aan- en bijbehooren en erve" op kad. preceel B 123 op 16 november 1869 openbaar verkocht, tegelijk met de mosterdmolen aan de zuidzijde van de weg en enkele andere gebouwen.

aanvullingen

trivia
Deze molen werd in de 16e eeuw neergezet als mosterdmolen, en was tot in de 19e eeuw nog in gebruik als mosterdmolen.

Verkoop van "een stuck lants leggende in den banne ende caeg van Barsingerhorn bij de moster moelen".
Bron: oud recht Schagen inv. 5886 blad 331, 29 januari 1585.
De "caeg van Barsingerhorn" is de Barsingercaeg (kaag).

In het oud recht Barsingerhorn inv. 5814 akte 155, jaar 1808 wordt een mosterdmolen genoemd aan het oosteinde in Barsingerhorn.

Het stompje molen dat er heden nog staat, wordt in de volksmond de mosterdmolen genoemd naar de plaats waar zijn voorganger stond. Barsingerhorn had nog een korenmolen aan het andere eind van het dorp (de Tin), dus kon er makkelijk bij één der twee molens ook mosterdzaad gemalen worden. In het Handboek der Aardrijkskunde deel 1, 1867 en ook navolgende jaren staat onder Barsingerhorn 1 houtzaagmolen en 1 mosterdmolen, geen korenmolen.

John van Lunsen, jan. 2015

NB Op alle beschikbare kaarten en in het kadaster van 1832 staat de grote molen vermeld als korenmolen.