Molen Zuiderbraak, Scharwoude

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1631

verdwenen

voor 1951

opvolger

Molendatabase.net dbnr. 1501

geschiedenis

De polder Zuiderbraak (ruim 10 ha) is/was een drooggemaakt wiel, dat ontstaan was door een doorbraak van de Zuiderzeedijk. Het octrooi voor de droogmaking (samen met de Bedijkte Waal) werd op 21 december 1630 door de Staten verleend aan Cornelis Gerritsz. van Dijcke. De molen stond aan de zuidkant van het poldertje en maalde uit op het Schot in de Polder Beschoot. Daarom moest Van Dijcke meebetalen aan de bouw van een tweede Beschoter molen, dbnr. 6571.

De Zuiderbraak is rond 1882 met de aanleg van de Hollandsche IJzeren Spoorweg Zaandam-Enkhuizen doormidden gesneden. Het treinstation Avenhorn ligt erin, met een voormalig groot goederenemplacement met aanlegkade ten behoeve van de groenteveiling in Avenhorn.

Door de splitsing werd voor elke helft een aparte bemaling noodzakelijk. Het oostelijk deel, tussen de spoorlijn en de Zuiderzeedijk, was ruim 5 ha groot. Dit werd bemalen door een staartmolentje, staande aan de zuidzijde. Het westelijke deel, tussen de spoorlijn en de provinciale weg, was bijna 4 ha groot en werd (later) bemalen door een windmotorinstallatie (zie Tenbruggencatenummer 03906 j).

Bronnen:
- "De zeeweringen en waterschappen van Noordholland", Mr. G. de Vries Azn., 1864.
- "De zeeweringen en waterschappen van Noordholland", tweede uitgaaf, Jhr. Mr. J.W.M. Schorer, 1894.
- "De zeeweringen en waterschappen van Noordholland", derde uitgaaf, D. Kooiman, 1936.