Molen De Noord, Purmerend

Purmerend, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Noord
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01056 m
oude dbnr.
V1274
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01056 m De Noord (Purmerend)
Foto: n.n.

locatie

plaats
Purmerend
plaatsaanduiding
Molenplantsoen (vh. Hoornsche Buurt)
gemeente
Purmerend, Noord-Holland
streek
Waterland
kadastrale aanduiding 1811-1832
Purmerend C (1) 71 Leendert Molenaar, molenaar
geo positie
X: 125322, Y: 502671
N: 52.51092, O: 4.95004

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
circa
verdwenen
verbrand
geschiedenis

De molen werd rond 1700 gebouwd als vervanger van een oude standerdmolen.

Op 29 april 1733 kocht Thomas Claasz Schoorl, molenaar van de de Oosterkorenmolen (molen 06659 e), een kwart deel van de Noordermolen. Jacob Sluys kocht eveneens een kwart, beiden betaalden ieder ƒ 2900. Schoorl betaalde zijn deel contant. Op 13 mei 1735 kocht hij in de buurt van de molen een huis en erf "aan de Hoornse straat" voor ƒ 1100 contant. 

Het overlijden van Schoorl werd aangegeven op 12 juni 1750. Na het overlijden van zijn weduwe Neeltje Warmenhuysen (aangifte 4 september 1782) verkochten de erfgenamen op 13 december 1782 de aandelen in beide molens te Purmerend.

In 1757 is de koningsspil gespleten door blikseminslag, er is toen geen brand uitgebroken. Eigenaren waren toen: Neeltje Warmenhuysen, Jan en Willem van Alphen en Jan Wessels.

In 1785 zijn twee roeden gebroken, waardoor de stelling en het rietdek werd beschadigd.

Rond 1800 was Joris eigenaar/molenaar, daarna zijn weduwe Maartje Kruithof en zoon Leendert Molenaar.

In 1868 was Matthias van der Lee eigenaar (ook betrokken bij De Nachtegaal in de Beemster (molen 00243), daarna 1879 Jacob Tol en daarna 1881 Nicolaas Groot. De laatste eigenaar van deze molen was de heer N. de Leeuw. Op 31 maart 1882 kreeg molenaarsknecht Jan Appel een zilveren medaille uitgereikt door het Departement Purmerende der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, wegens 40-jarige getrouwe plichtbetrachting in dezelfde zaak (bron: P.C. 2 april 1882). 

Advertentie in de Purmerender Courant van 10 feb. 1884:
"Notaris N. Doncan zal publiek verkoopen: Een in volle werking, goed beklanten achtkanten WIND-KORENMOLEN, waarin drie koppelsteenen, builmachine, poetsmachine en lijnzaadpletter, met stalling voor 2 paarden, hooi- en strooberging, alles suffisant onderhouden, benevens erf, zeer gunstig staande en gelegen te Purmerend, Kad. Sectie C. No. 71, groot 2 aren, 20 centiaren."

Al in 1884 werd de molen wederom getroffen door een blikseminslag. De schade beperkte zich tot een beginnende brand op de derde zolder, welke volgens de Purmerender Courant van 23 juli door werkvolk werd geblust. Volgens de Purmerender Courant van 10 juli 1887 zou de molen op 22 juli nogmaals publiek verkocht worden.

In de nacht van 11 op 12 september 1903 was de bliksem weer raak, toen brandde de molen volledig af. De laatste molenaar was Gerrit van der Lee.

Volgens Molens in Noord-Holland in oude ansichten, 1980 verbrandde de molen op 3 september 1903.

Bronnen ondermeer:
- "De Langedijker korenmolen en zijn eerste particuliere eigenaar", artikel door H. Schoorl in "West-Friesland Oud en Nieuw" 1981. Met dank aan H. van der Kaay.
- "Verdwenen korenmolens in Purmerend", artikel door Jack Otsen in "Nederlandse Historiën" 1995 nr. 1.

aanvullingen

trivia

Nog een afbeelding van de molen: Waterlands Archief, volgnr. AN01915.
-----

Schuitemakers Purmerender Courant, 29 feb. 1888:
"Verzoek van N. de Leeuw, om de kruinen der boomen ten Zuidoosten van den korenmolen, te doen verkorten of besnoeien."
-----

In een handgeschreven notariële akte waarin de gemeenschappelijke boedel wordt beschreven en verdeeld van mijn betovergrootouders Cornelis Schoenmaker en Aaltje Koster na haar overlijden op 6 oktober 1864. Bij de opsomming van de eigendommen wordt als eerste vermeld:" "Een achtkante windkorenmolen en Erf, staande en gelegen te Purmerende, genaamd de "Noordermolen", op de stadsschans bij de Hoornschepoort, op het kadaster dier gemeente bekend in Sectie C, nummer 71, groot twee roeden en 20 ellen."
De molen was op 23 september 1864 door Cornelis Schoenmaker gekocht op een openbare verkoping waarvan de aankondiging in het Waterlands archief (kranten) te vinden is. Cornelis Schoenmaker kocht de molen uit de nalatenschap van de korenmolenaar Jan de Bell en diens echtgenote Jacomina van Diest. Cornelis Schoenmaker verkocht de molen op 31 juli 1868 aan Mattheus van de Lee, molenaar te Beemster. De notariële akten betreffende het voorgaande zijn te vinden in het Waterlands archief.
Cees Mechielsen, 18 dec. 2013 & 15 aug. 2015.