1596: De Getijdenmolen --in sommige bronnen ook wel De Oude Volmolen genoemd-- stond aan de Vlaardingerstraat-westzijde 'omtrent de Vlaerding poort'. In 1596 stichtte Nicolaes Tserraerts samen met twee compagnons een nieuwe papiermolen in Schiedam, waarvoor wellicht de werktuigen uit de molen van Hendrik-Ido-Ambacht werden gebruikt. Zijn compagnon Jasper Troyens bleef nog vele jaren actief als boekverkoper en uitgever in Dordrecht. De derde eigenaar was Jacob Anthonisz.
Bron: J.Ph.A. Rotteveel 2002. Een geschiedenis van de molens van Brielle. St. Streekhistorie Voorne-Putten en Rozenburg.
Henk van der Kaay, 26 juli 2013.
Deze in 1596 gebouwde molen, die oorspronkelijk gebouwd werd als papiermolen heeft vrijwel alle denkbare industriemolen-functies gehad.
Doordat er (verontreinigd) buitenwater uit de Haven op de Schieboezem werd geloosd en dit de zuiverheid en de afwatering van de Gemeenschappelijke boezem van Delf- en Schieland zeer verstoorde, is er vanaf de bouw van de molen, tot de opheffing van de watertoevoer door Schielands Hoge Zeedijk (vh. Vlaardingerstraat), sprake geweest van een conflict tussen het Stadsbestuur van Schiedam en de besturen van de beide Hoogheemraadschappen. Eerstgenoemde voorzag dit reeds bij de vergunningverlening aangezien zij overeenkwam de rechten van de eigenaars tegenover Dijkgraaf en Heemraden te zullen verdedigen en wel op haar kosten. Kortom een molen met een grillig en gevarieerd bestaan waarvan men hier in de stad het nut had en men zich in Delft en Rotterdam over opwond.
23-12-1702: Oprechte Haerlemsche Courant
"D 'Erfgenamen van Leendert Notemans en de Weduwe van Pieter van Wassenberg sullen publijck verkopen een welgelege Vol-Molen,' gaende met de Vloet van 't Water, voorsien met 9 Kommen, staende by de Vlaerdingse-'Poort binnen de Stad Schiedam.
Die Gading heeft, kome Vrydag, den 12 January, 1703 , ten 2 uuren voor de Molen; en, die nader Onderrechting begeert, adressere sig tot Rotterdam in de witte Wagestraet by Reynier Notemans."
08-03-1710: Amsterdamse courant
De Heeren Burgemeesteren en Regeerders der stad Schiedam, zyn van meeninge op Vrydag den 14 Maert 1710. in 't openbaer op te veylen en aen de meestbiedende te verkopen, een seer hegt doortimmerde, welgelegen, en beneerinde Water Molen, daer in een Koorn Molen met twee puer steenen, een Volmolen met zeven Kommen, mitsgaders een Slypmolen met de respective Gereedschappen, daer toe specterende, staende en gelegen in de Vlaerdingstraet tot Schiedam, met nog het gebruyk van een Stoof voor de Volmolen, bezyden de Vlaerdingpoort, konnende de Watermolen ook tot alderhande ander werk gebruykt worden; de conditien konnen ondertusschen gesien en geleesen worden ter Secretsrye tot Schiedam, en tot Rotterdam by Notaris Gommer van Bortel, wonende aen de Beurs.
1789: In 1789 vernieuwd en in 1872 verbouwd tot koetshuis door A. van Velzen, een hotel- en stalhouder van hotel De Visscherij, het latere Beijersbergen dat in 1964 werd gesloopt.
info: Rob Pols
Het gewelf van de de uitstroomheulen in de kademuur van de Korte Haven (t.h.v. nr. 52) en dat in de kademuur van de Vellevest (t.h.v. nr. 12) bestaan nog steeds.
Aanvullend hierbij de verwijzing naar een item bij “Allerhande (1)” op blz. 8 in het periodiek “Schiedams Molennieuws” (6e jrg. no. 11 van juni/juli 1989) waarin een verslagje uit het Rotterdams Nieuwsblad van 1 nov. 1954 wordt aangehaald n.a.v. het bezoek van de Historische Vereniging voor Zuid-Holland op 20 oktober 1954. Daarbij werd er een bezoek gebracht aan (het gebouw van) de getijmolen (in het artikel ook vloedmolen genoemd) in de Vlaardingerstraat, welke toen op het punt stond te verdwijnen. Dhr. M. v. Hoogstraten, bestuurslid van De Hollandsche Molen, hield er een inleiding over.
Er staat op blz. 8 tevens vermeld dat deze getijmolen aanvankelijk korenmolen was, in 1596 als papiermolen werd ingericht, in 1613 als kopermolen, in 1619 volmolen werd, en in 1705 weer korenmolen, resp. in 1757 snuifmolen. En voorts dat er in W.O. II met behulp van een geïmproviseerd rad nog elektriciteit mee werd opgewekt.
Ook staat er nog een afb. bij waarop een straatbeeld uit de Vlaardingerstraat welke vanuit een iets schuinere hoek dan afb. 101915262 in Allemolens.nl o.m. de gevels van de Watermolen en hotel Beyersbergen toont.
En voorts staat er in ‘t “Schiedams Molennieuws” -6e jrg. Nr. 12 (dec. 1989/jan. 1990) op blz. 28, 29, 32 en 33 nog een artikel met enige afbeeldingen over De Watermolen.
Geert L. Nienhuis, 30-31 juli 2017.
Tekst bij de tweede afbeelding, ingezonden door Charles Schotman, 25 okt. 2006:
Detail van het zijaanzicht van Schiedam door Jaques de Gheyn, 1598 (Gemeentearchief, Schiedam). Links de Clopmolen, rechts de Westmolen. In het midden staat "de papier molen", later bekend onder de naam "De Oude Volmolen".
