Molen De Noordstar, Groningen

Groningen, Groningen
v

korte karakteristiek

naam
De Noordstar
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen, pelmolen, kruitmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
04425 r
oude dbnr.
V1121
Meest recente aanpassing
| Algehele revisie gegevens
media-bestand
Molen 04425 r De Noordstar (Groningen)
Foto: n.n., collectie Dennis Dooijes

locatie

plaats
Groningen
plaatsaanduiding
in de Boteringedwinger, 900 m ten noordwesten van de toren; thans Noorderbinnensingel
gemeente
Groningen, Groningen
streek
Groningen (stad)
kadastrale aanduiding 1811-1832
Groningen F (1) 561 Jan Jans Dooijes, molenaar, en mede-eig.
geo positie
X: 233301, Y: 582761
N: 53.22572, O: 6.55966

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting

uitgerust met drie paar maalstenen (1828)

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
87 voet
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verbrand
geschiedenis

De Noordstar was gedurende de gehele 19e eeuw eigendom van een tweemanschap.
Het was overigens niet ongebruikelijk dat grotere molens meerdere eigenaren kenden. We kunnen een eigenaar dan beter zien als een aandeelhouder in een onderneming dan als molenaar. In feite deden de knechten het werk.
jnjv, Bron: H.A. Hachmer, de Zelfzwichter

De Noordstar was een buitenbeentje. Het onderstuk was deels van hout en deels van steen. De stellingschoren waren verticaal.

24-02-1784: De molen was gebouwd in 1783 of 1784, acte van geldlening dd. 24 februari 1784 (RA 3.X.183). 
Eigenaars:
1788: Jan Derks c.s. verkoopt de helft van de molen aan Hindrik Wierts en Maike Symins (3.X.188);

09-01-1798: Ommelander courant

Een HALVE KOORN- WINDMOOLEN, staande op de Stads Wal, ten Westen de Boteringe Poort met  derzelver halve Gereedschappen, benevens eene Behuisinge daar by behorende, staande ten Oosten in de Nieuwe Boteringestraat, by de Poort, zo door PIETERTJE GOSENS, Weduwe MENNE MENNES, in Eigendom word geposideerd. lemand genegen zynde 't zelve uit de hand te Kopen, spreekt de Verkoper in qlte gemelt.

1798: Overdracht van de andere helft door wed. Reinder Pieters van Dammen en R.de Fries aan de E. Abraham Cornelis Beitschat (3.X.202); 
1798: Een ruil met Cornelis Alderts Sickens, eigenaar van de helft in de Kleinpoortjesmolen (3.X.202);
1798: verkoop van de helft van Cornelis Aldert Sickens aan Evert Bruins (3.X.202);
1801: Publieke verkoping (GC); 1804: Publieke verkoping van een helft door Jelte Klaassen (GC);
1818: Publieke verkoping is niet doorgegaan, een helft was toen van Jan Tjeerdts Gelsema en Tjeert Jan Gelsema (not.acte mr.G.J.Keiser);
1828: Pieter Heyes en J.Dooijes; H.Dooijes; J.Dooijes oa.1847; W.Dooijes oa.1869; mej. wed.J.Dooijes in 1904. 

1834: verkoop van de helft van Pieter Heyes aan Petrus Johannes Bus (not.acte E.J.Offerhaus);

In 1852 vindt er een verkoop plaats van de helft in een koren-, pel- en kruitmolen op de Ebbingepoortenwal ‘De Noordstar’ genaamd ten verzoeke van de erfgenamen van Petrus Johannes Bus.
Op 4 juli 1894 werd de molen door de bliksem getroffen, het riet raakte in brand, echter geblust door drie spuiten (NGC).

08-09-1892: Het Vaderland
Zaterdagmorgen bevond zich de jongste zoon van den heer Dooijes te Groningen op den molen van zijn vader. Het jongmensch stapte door de zwikstelling, waarvan eenige planken vermolmd waren, en viel op den grond. Zondagavond is hij overleden.

Het slachtoffer was de 16-jarige Jacobus Aalf Dooijes, geboren te Groningen op 17-06-1876. Hij overleed op 03-09-1892 om 22.00 uur (Overlijdens – en geboorte akte – Open archief / AlleGroningers)
Ingezonden door Caroline Schaeffer, 21 mei 2021

04-07-1894: Leeuwarder Courant
Onweder. Heden morgen te 4 1/2 uur woedde boven de stad Groningen een kort, doch hevig onweder, waardoor de groote rog- en pelmolen van den heer W. Dooijes (Noorderbinnensingel) aldaar getroffen werd. De brandweer, spoedig aanwezig, wist de vlammen tegen te gaan.

05-07-1894: De Gelderlander
In den nacht tusschen Maandag en Dinsdag is te Groningen de bliksem geslagen in den molen van den heer W. Dooijes, de eenige, die nog op de geslechte vestingwallen staat. Aan de zuidzijde kwam weldra de vlam te voorschijn, die als een slang van de kap tot de zwikstelling voortkroop. De brandweer, spoedig gealarmeerd, rukte op de aangetaste plaats het riet weg, waarna van twee kanten het water in den molen werd gespoten en het onheil spoedig bedwongen was.
Inform. Hans Roest

06-07-1894: Winschoter courant, 
Te Groningen is de molen van den heer W. Doojjes de eenige, die nog op de vestingwallen staat, door den bliksem getroffen en gedeeltelijk afgebrand.

07-07-1894: Venloosche courant, 
Te Groningen werd de groote roggemolen van den heer W. Dooyes door den bliksem getroffen.

11-07-1894: het Nieuwsblad van het Noorden
Hedenmorgen had de 19-jarige Willem Sieling bij het verrichten van werkzaamheden aan den molen van den heer Dooijes waarin de vorige week de bliksem sloeg, het ongeluk van een plank naar beneden te vallen. Dr. Scheltema, wiens geneeskundige hulp werd ingeroepen, constateerde, dat een van Sieling's beenen was ontwricht.
Ingezonden door Caroline Schaeffer, 25-05-2021

Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant, 20 februari 1904
De houten korenmolen van de erven wed. Dooyes aan den Noorderbinnensingel te Groningen is Woensdag avond door brand vernield, 't Was een schitterend schouwspel, maar men was niet zonder zorg voor de gebouwen in de omgeving, o. a. voor dat van de ambachtsschool. Er is eenige brandschade aan het dak aangebracht, maar bovendien aanzienlijke waterschade, met name in de machinistenschool, die het dichtst bij den nu opgeruimden molen staat

Het Nieuws van den dag: kleine courant, 19 februari 1904
Aangewakkerd door den hevigen storm van gisteravond, is te Groningen omstreeks 9 uur de laatste korenmolen aldaar, "De Noordstar", eigenares de wed. Dooyes, door een onbekende oorzaak eene prooi der vlammen geworden.
Wijl de molen op een heuvel stond, konden de duizenden aanschouwers het zeldzaam indrukwekkende vuurwerk aanschouwen. Het paard, benevens eene groote hoeveelheid koren, zijn verbrand. De molen was verzekerd voor f 5000.

Sedert 3 jaar bestaat tusschen het Gemeentebestuur, en de eigenares verschil over het verkoopen van den molen met het molenpad, hetgeen nu wel opgelost zal worden, want de molen wordt niet herbouwd.
De machinistenschool en het Remonstrantsche Gasthuis leden veel waterschade.

aanvullingen

trivia

De as van de molen is nog naar Drenthe verkocht en waarschijnlijk in Noord- of Zuid Barge terecht gekomen.

Had een standerdmolen als voorganger Groningen 501.

Standplaats in de Boteringedwinger, 900 m ten noordwesten van de toren; Noorderbinnensingel.

De molen werd door de erfgenamen van weduwe J. Dooijes, niet meer herbouwd.
De stad was door deze brand weer een molen armer. Later werd op de locatie van de molen een watertoren gebouwd.