De onderslagwatermolen was eigendom van de gebroeders Veldink.
Het waterrad kwam tot stilstand nadat zij omstreeks 1920 de waterrechten voor ƒ 750 hadden verkocht. Het bedrijf dat toen met elektrische aandrijving werd voortgezet, is enkele jaren geleden beeindigd. Het hele molengebouw was al geruime tijd daarvoor afgebroken.
A. Nibbelink, 29 nov. 2004.
-----
De eerste waterkorenmolen was gesitueerd bij het toenmalige klooster Bethlehem: in de 13e eeuw. De molen verviel toen het klooster werd verlaten en verwoest tijdens de hervorming.
„Het klooster Betlehem stond hier maar een paar honderd meter vandaan. Dat klooster werd al in 1180 gesticht en vervulde een grote rol in het gebied, en bekend is ook dat het klooster al in 1231 een watermolen in bedrijf had aan de Bielheimerbeek.
Van 1689 af kwam er echter weer een watermolen om de eerste industriële ijzergieterij van Nederland van kracht te voorzien. De "Tegenwoordige Staat van Gelderland" van 1741 vermeldt dat men er "bomben, kogels en velerlei ijzerwerk tot huiselijk gebruik" goot. In 1794 verplaatste men het bedrijf naar Laag-Keppel.
De laatste molen werd wat stroomopwaarts gebouwd, begin 18e eeuw. Na een akkefietje tussen waterschap en molenaar over de waterrechten in 1916 heeft de laatste de rechten voor ƒ 750 overgedaan aan het waterschap waarmee het lot van de molen in feite bezegeld was.
D. te Voortwis, 20 november 2005.
Molen 03122 e Molen van de gebroeders Veldink / Korenmolen van Gaanderen (Gaanderen)
Foto: nn. circa 1900, collectie D. te Voortwis
nog waarneembaar
GAANDEREN - Bij graafwerkzaamheden in zijn tuin trof Koen Dieker uit Gaanderen onlangs de restanten van een oude watermolen aan. Een speurtocht in de archieven legde de historie van het omliggende gebied bloot.
Toen Koen Dieker eind jaren tachtig een huis aan de Kerkstraat tussen Gaanderen en Doetinchem kocht, wist hij dat er in de buurt ooit een watermolen had gestaan. Hij had zijn huis immers gekocht van molenaar Veldink, die tot dan toe een maalderij dreef aan de Kerkstraat.
Toch was de verrassing groot toen Dieker enkele weken geleden op de fundering van de watermolen stuitte toen hij een gat voor een vijver in zijn voortuin aan het graven was. Molenbouwer Andre Nibbelink en Toon Maas van de oudheidkundige vereniging Gander doken op zijn verzoek in de archieven en reconstrueerden de geschiedenis van de watermolen.
De Gelderlander, 1 aug. 2006.
Molen 03122 e Molen van de gebroeders Veldink / Korenmolen van Gaanderen (Gaanderen)
