Molen Palensteinse polder, bovenmolen / Elleboogsche molen, Zoetermeer

Zoetermeer, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Palensteinse polder, bovenmolen / Elleboogsche molen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
restant
adres
Slootweg 7
2728 PD Zoetermeer
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00939
oude dbnr.
V562
Meest recente aanpassing
| Adres
media-bestand
Molen 00939 Palensteinse polder, bovenmolen / Elleboogsche molen (Zoetermeer)
Uitsnede van onderstaand schilderij

locatie

plaats
Zoetermeer
plaatsaanduiding
Aziëweg
gemeente
Zoetermeer, Zuid-Holland
streek
Rijnland
kadastrale aanduiding 1811-1832
Zegwaard A (1) 1 De Polder Palensteijn
geo positie
X: 95139, Y: 455901
N: 52.08813, O: 4.51378

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Pot ✉︎ 1289 binnen 1881 1881 binnen 1926 28,00
Pot ✉︎ 1290 buiten 1881 1881 buiten 1926 28,00
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
restant
bouwjaar
verdwenen
onttakeld
geschiedenis

De polder, ook wel de Buitenwegsche polder genoemd, werd vóór 1654 gesticht. Krachtens octrooi van de staten van Holland en Westvriesland van 9 juni 1759 werd de polder bedijkt en drooggemaakt. De droogmaking werd in de jaren 1760 - 1762 voltooid.

Reeds in 1813 worden Willem Verheul de grootvader van de in onderstaand verhaal genoemde Arie Verheul vermeld als molenaar op de onder molen, Thomas Spijker op de Middenmolen en Johannes Spijker op de ondermolen, Johannes Spijker was de grootvader van Elisabeth Spijker de vrouw van Arie Verheul.
In de vergadering van stemgerechtigde ingelanden van 7 December 1858 (ten Raadhuize van Zegwaart) worden tot molenaars benoemd.
Op de boven molen Pieter Spijker, op de midden molen Arie Willemsz.Verheul later opgevolgd door zijn zoon Arie getrouwd met Elisabeth Spijker de dochter van de molenaar van de bovenmolen en op de ondermolen W.Ottevanger, als deze overlijdt op 17 Oktober 1863 word Arie Verheul uit Stompwijk op deze molen aagesteld.
Hun traktement wordt bepaald op f 110,00 per jaar voor maalloon en f 3,00 voor het verlezen en smeren, te zamen f 113,00 .
Voor de molenaar op de ondermolen daarenboven nog f 5,25 per jaar voor het oppassen van de duiker achter de molen.
De molen waar Willem Verheul en later zijn zoon Arie op werkten en woonden was een grondzeiler 8k molen met stenen onderbouw en rietgedekt.
Aan Arie Willemsz.werd op eervol ontslag verleend als molenaar van de middenmolen.
Hij word opgevolgd door zoon Arie, die de familie traditie voortzet.
In 1926 werden de wieken verwijderd en bleef het ondergedeelte bestaan als woning.

Informatie ingezonden door R. Verheul
Bron: VIJF METER ONDER N.A.P. Water in Zoetermeer, Ton vermeulen, uitgave Gemeente Zoetermeer en Historisch Genootschap oud Soetermeer. Bewerkt door R.Verheul

nog waarneembaar

Woonhuis in molenromp.

aanvullingen

trivia

Afbeelding 4 is op 26 maart 2007 ingezonden door Pieter Hofkamp als zoekplaatje. Op de 27e maart heeft Piet van den Bosch de foto herkend als de bovenmolen van de Palesteinsepolder. Deze opname is de boogsluis aan de zuidkant van de molen. De afbeelding is afkomstig uit het boek: Nederlandse zeilende binnenvaart.

Afbeelding 5: Schilderij afgebeeld in Suetan 2011 nummer 1. Volgens de Stichting Oud Zoeterwoede is het schilderij in het bezit van HHR Rijnland, maar die kennen het schilderij niet.
Op de voorgrond de bovenmolen van de Palensteinse polder, ook wel Elleboogsche molen genoemd. Links het Zoetermeersch verlaat, rechts het Ellebooghverlaat. Op de achtergrond de beide molens van de Drooggemaakte Gelderswoudsche Polder. De kijkrichting is dus noordelijk.

-----

Volgens Marjolijne Vijverberg-Kalkema van de Genealogische Werkgroep Zoetermeer was mijn oudoom Everardus Groeneweg watermolenaar op zowel de bovenmolen als de middenmolen in Zoetermeer. In 1922 was zijn woonadres Meerpolder 178 (D016) in Zoetermeer.
Mijn moeder (vorig jaar overleden) herinnerde zich een logeerpartij in de molen, waarbij in de nacht het kraken van de balken een vervaarlijk gehoor was.

Informatie van Kees van Elzen, 19 augustus 2012