Molen Korenmolen van Oudega, Oudega/ Aldegea

aanvullingen

trivia

In De Molenaar is viermaal sprake van een verbrande meelmolen in Oudega:
- 9 juli 1902: bliksem ingeslagen in de meelmolen van de heer J. Leenstra, met woonhuis tot de grond afgebrand, alles was verzekerd.
- 19 dec. 1906: maandagmorgen de meelmolen van de heer Van Nuchteren tot de grond toe afgebrand, alles was verzekerd.
- 13 feb. 1907: vorige week de meelmolen van de heer Jansina tot de grond afgebrand, alles was verzekerd. "Dit is nu in een maand tijds reeds de zesde molen. Achterenvolgens kwam er brand voor te Harlingen [Tenbruggencatenummer 01422 a], Barsingerhorn [Tenbruggencatenummer 06652 q], Avereest [zie bij Tenbruggencatenummer 02713], Rijswijk [Tenbruggencatenummer 01206] en Kerkdriel [onbekend]. Een slechte periode voor de assurantie-maatschappijen, daar alle molens verzekerd waren."
- 3 juni 1908: de meelmolen van de heer A. Jongsma tot de grond afgebrand, alles was verzekerd op het graan na.

Er zou drie jaar achter elkaar een molen in Oudega zijn afgebrand, maar volgens mij is er niet één afgebrand! De namen van de eigenaren zijn zo "bedacht" (Jansina en Nuchteren) of algemeen (Jongsma), dat ik vermoed dat het fake is. De term "meelmolen" werd in Friesland eigenlijk ook niet gebruikt.
De vraag blijft: waarom??? Het zou door een verzekeringsmaatschappij bedacht kunnen zijn, zeker gezien het tweede bericht uit 1907 (de andere genoemde molens lijken wel te kloppen). De zekerheid van vergoeding door de verzekering komt in alle gevallen mooi naar voren... Wel vreemd dat de anders zo goed geïnformeerde Molenaar daar in is getrapt.
De enige mogelijkheid zou een maalderij kunnen zijn, maar die waren er volgens mij ook niet. Verder is het veelbetekenend dat noch de Leeuwarder Courant noch het Nieuwsblad van Friesland, doorgaans beide goed geïnformeerd, ook maar iets van de vier branden in Oudega vermeldt!
Ik denk dat de redactie van De Molenaar niet zo goed op de hoogte was, want Friesland lag wel erg ver weg. Wel zouden er lezers kunnen hebben gereageerd (dat gebeurde meermalen), maar dat is geen garantie. Volgens mij is er echter verder met geen woord over gerept in De Molenaar (en dat 4x).
Zonder nadere gegevens ga ik daarom van gefingeerde branden uit.
Dick Bunskoeke, 1 juni 2012.
-----

De Tijd: godsdienstig-staatkundig dagblad, 26 mei 1908:
"Branden.
Te Oudega is gistermorgen de meelmolen van den heer A. Jongsma, door onbekende oorzaak tot den grond afgebrand, waarbij een groote voorraad meel en graan verloren ging. De oorzaak wordt gezocht in het warmloopen van de as van de molenkap. Alles is verzekerd, op het graan na."