Molen Sloterbinnen- en Middelveldse Gecombineerde Polders, Zuidermolen / Kostverlorenmolen, Amsterdam

Amsterdam, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Sloterbinnen- en Middelveldse Gecombineerde Polders, Zuidermolen / Kostverlorenmolen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02484 e
oude dbnr.
V2018
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 02484 e Sloterbinnen- en Middelveldse Gecombineerde Polders, Zuidermolen / Kostverlorenmolen (Amsterdam)
deel van onderstaande afbeelding

locatie

plaats
Amsterdam
plaatsaanduiding
gemeente
Amsterdam, Noord-Holland
plaats(en) voorheen
Sloten
streek
Amsterdam
kadastrale aanduiding 1811-1832
Sloten, Sloterdijk, Osdorp en de Vrijegeer C (2) 619 Sloter binnen, ... (*)
geo positie
X: 118989, Y: 486304
N: 52.36344, O: 4.85852

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
Scheprad 5,60 m, 38 cm breed
Later vijzel
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
21,25 m
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
In 1878 werd ter plaatse van de Zuidermolen het stoomgemaal Kostverloren gebouwd.
De vijzel van de molen, waarmee in 1869 het scheprad vervangen was, werd opgenomen in het stoomgemaal. Later werd het gemaal geelektrificeerd en het bleef in gebruik tot 1951. ..
[bron: M.v.A.III]
-----

Purmerender Courant 8 jan. 1879:
"In het Waterschap de Sloterbinnen & Middelveldsche gecombineerde polders is een Stoomgemaal werktuig gesticht en dezer dagen in werking, dat vooral om de wijze van inrichting opmerking verdiend.
Men heeft namelijk een der 3 in die polders bestaande windmolens in een Stoomgemaal veranderd: met gebruikmaking van den vijzel en de fondamenten van den molen. Vooral in de kosten werd daardoor een aanmerkelijk voordeel behaald.
De inrichting is ontworpen door de Civiel-Ingenieurs W.C. & K. de Wit te Amsterdam, naar wier plannen de machine in de fabriek van Ruston Proctor & Co. te Lincoln is geleverd.
Het gemaal werd, 4 November gereed zijnde, onmiddellijk in het werk gesteld. [...]".
-----

Op een kaart uit ca. 1650 in het Archief Amsterdam (UZFA00022000001) wordt de molen al weergegeven met de tekst 'watermolen', evenals de Noorderwatermolen (zonder verdere tekst).

aanvullingen

trivia
De Zuidermolen van de Sloter Binnen- en Middelveldse Gecombineerde Polders/ v/h Sloter Polder Uitwegzijde.
De molen werd ook wel de Kostverloren Watermolen genoemd.

Blijkens de tekening had de molen een zogenaamd galghout op de staart. Dit was in delen van Zuid-Holland en hier en daar in noordwest-Brabant een algemeen voorkomend onderdeel, daarbuiten was het een zeldzaamheid.
Informatie van Rob Pols.

afbeelding 2:
Het schilderij kijkt vanuit het noorden langs de Kostverlorenkade, Baarsjeswegzijde, naar de Overtoom. De Molen links is de Oude Buiten-Rasp of Tuchthuismolen, de molen in het midden de Wachter. Het schilderij is vrijwel identiek aan de onderstaande prent, waar het ‘galghout’ echter ontbreekt! Ook heeft de prent een extra molen,

De tekening staat in het boek 'Twee eeuwen Rijkswaterstaat'
uitgeverij:Europese Bibliotheek, Zaltbommel
ISBN 90 288 6518 7
Informatie en medewerking tot het verkrijgen van toestemming de ets te mogen plaatsen: van Willem van der Hoeven.

afbeelding 3:
De Kostverloren Wetering naar den Overtoom te zien.
Gezicht langs de westzijde van de Kostverlorenvaart (nu de Baarsjesweg) in zuidwestelijke richting naar het einde van de Overtoom. Op de voorgrond wordt een schuit getrokken. Links een bootje met twee vissers en een totebel. Rechts diverse molens.
Uit een serie landschapsprenten door Izaak Janszoon de Wit (1744-1809) uit 1800-1803, naar tekeningen van Johann Goll van Franckenstein, Egbert van Drielst, Jacob Cats, Jan Hulswit, Jurriaan Andriessen, Wybrand Hendriks, Jan Vinkeles en Paul van Liender. Techniek: ets. Datering vervaardiging: 1800.

datering: 1788
vervaardiger: Cats, Jacob (1741-1799) ;
Wit, Izaak Jansz. de (tekenaar en etser)

Uiterst links, herkenbaar aan de theekoepel, de Rasp- of Tuchthuismolen;
uiterst rechts: 'Zuidermolen' van Sloter Binnen- en Middelveldse Gecombineerde Polders. De tweede molen, ontbrekend op het schilderij, moet dan de ‘Run Molen zijn, aangegeven op de kaart van Nicolaas Visscher
-----

(*) Sloter binnen, en middelwegsche gecombineerde Polder (kad. 1832).