Molen Lane Marianne / Lana Mariana, Harskamp

geschiedenis

toestand

restant

bouwjaar

1890

herbouwd

verdwenen

1945

onttakeld

voorganger

Harskamp ((korenmolen))

geschiedenis

Sommige deskundigen twijfelen aan het oorspronkelijke bouwjaar 1739. Dit omdat Harskamp toen nog veel te klein was voor een relatief dure molen als een stenen bovenkruier.

De huidige molenromp dateert van 1890, in dat jaar is de voorganger door blikseminslag verbrand.
Die voorganger was een belt-stellingmolen, zoals ook de molen van Voorthuizen geweest is.
Bij de herbouw in 1890 is op de achtkante onderbouw (die nu nog in de belt aanwezig is) een ronde stenen romp gebouwd.
De kap en delen van het interieur zijn van een achtkante bovenkruier geweest, tot de 'restauratie' tot woonmolen waren de oude balklagen er nog, dat waren de legeringsbalken van een achtkant.
De kap vertoonde veel Zaanse kenmerken, zodat kan worden aangenomen dat hier bij de herbouw een gesloopte Zaanse molen gebruikt moet zijn.

Informatie van Eep Top, 29 februari 2012

*Vermoedelijk zijn de Zaanse kenmerken afkomstig van de verfmolen De Jonge Kuiper uit Wormer.
Deze molen kwam in 1796 voor het eerst in de stukken voor. Het was de voormalige pelmolen De Korf uit Westzaandam, die werd verplaatst nadat de verfmolen De Kuiper in Wormer door brand was verwoest. De verplaatsing vond al eerder plaats dan in 1796, maar de schriftelijke bewijzen daarvoor zijn nooit gevonden. De Jonge Kuiper werd in 1889 door de toenmalige eigenaar, de fa. Weduwe Peereboom, verkocht aan de Zaandamse sloper Cornelis Zemel. Deze
had een werf aan de Westzijde in Westzaandam. Hij was aan het einde van de
negentiende eeuw met de sloperij De Boer uit Oostzaan de voornaamste molensloper.
Zemel verhandelde zijn aankopen op diverse manieren. Hij verkocht onderdelen van de door hem gesloopte molens, maar het kwam ook voor dat hij complete molens door verkocht. Wellicht gebeurde dat met De Jonge Kuiper, maar in de Zaanstreek zijn daar nooit schriftelijke bewijsstukken van gevonden.
Administratie van Zemel is er niet meer. Het kan uiteraard best zijn dat hij de molen onderhands verkocht en dan zijn er uiteraard geen notariële actes van.

Het jaartal 1844 levert mij geen aanknopingspunten op, omdat uit het midden
van de negentiende eeuw nog een hiaat in de gegevens over deze molen zit.

Ron Couwenhoven, Zaandam, 16 september 2012

-----

Gijsbert Bouw, molenaar/eigenaar, geboren op 21-01-1899 te Wekerom, overleden op 02-10-1983 te Ede op 84-jarige leeftijd.
Hij is bij werkzaamheden aan het dak van een overkapping bij zijn molen in Harskamp door het dak gevallen en een week later aan zijn verwondingen bezweken.

De molen heet eigenlijk Lane Marianne, zo is te lezen op de Topografisch Militaire Kaart Essen (Bonneblad) uit het jaar 1872.
Daarmee is nog niet de oorsprong van de naam gegeven, wel een eerste officiële schriftelijke bron met de juiste naam.
De molenaars/eigenaars van 1928-1984 waren de gebroeders Gijsbert en Meeuwis Bouw. Meeuwis Bouw was mijn grootvader.
Momenteel ben ik bezig met een boekwerk dat 500 jaar historie van deze molen beschrijft. Planning: uitgifte molendag 2013!

Informatie: Paul Bouw, 18 juni 2012

OPROEP !
Wie heeft er afbeeldingen van deze molen en informatie voor de heer Paul Bouw, die een onderzoek doet naar de geschiedenis van deze molen die al een periode beslaat van meer dan 500 jaar.
Stuur uw berichten naar ons of naar bouwpaul@gmail.com

nog waarneembaar

In 1984 voor de schijn gecompleteerde molen. De molen is tegenwoordig in gebruik als woonhuis