Molen Korenmolen van Elshout, Elshout

Elshout, Noord-Brabant
v

korte karakteristiek

naam
Korenmolen van Elshout
modeltype
Standerdmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
15121
oude dbnr.
V15121
Meest recente aanpassing
| Conversie

locatie

plaats
Elshout
plaatsaanduiding
Wolfshoek
gemeente
Heusden, Noord-Brabant
streek
De Langstraat
geo positie
X: 138272, Y: 412571
N: 51.70166, O: 5.14522

constructie

modeltype
Standerdmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verbrand
geschiedenis
Op 3 maart 1628 werd voor de erfpachtsom van 5 pond een windbrief (het recht om een molen te mogen bouwen en exploiteren) voor een korenmolen te Land van Heusden, bij de Elshoutsche Schans, verstrekt aan Adriaen van den Broeck.
Een half jaar later, op 3 oktober 1628, werd voor de erfpachtsom van 3 pond een windbrief voor een korenmolen nabij de Elshoutsche Schans verstrekt aan Jonkheer Gerrit, Heer van Oudheusden.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens).

Uit de korte opeenvolging van de windbrieven en de gelijke geografische beschrijving kan geconcludeerd worden dat het dezelfde korenmolen betrof en dat Adriaen op enigerlei wijze geen recht had de molen te bouwen, maar dat de lokale heer dat recht wel had en daarvan ook gebruik maakte.
-----

De "Molen van Elshoud" op de Kloosterdonck tussen Elshout en Oudheusden staat aangegeven op een kaart van rond 1760 (ook op BHIC.nl kaart nr. 7033: Kaart van het gebied tussen Grave en Capelle met de inundaties van 's-Hertogenbosch en Heusden en alle overige defensieve maatregelen in de jaren 1746 en 1747). In 1745 was de eigenaar Walterus Molenbergh, voor hem was de molen van Anna Barbara Molenbergh, vrouw van Baron van Bueren, heer van Zuidoort, Oudheusden, Elshout en Hulten. De "schoon weldoortimmerde en onderhoudende coornwindmolen" werd toen verkocht aan Joh. de Jongh, schout van Hedikhuizen, en Johan H. Rietveld, secretaris van Oudheusden c.a. Begin 1746 ging Adriaan de groot voor hen de molen bedienen.

Omstreeks 1800 was David van de Walle, burgemeester, de molenaar, en na hem Tullens. In 1847 verrees hier een achtkante stenen molen.

Bron: De molenaar en zijn windmolens in de Langstraat, Jan Rosendaal, in De Klopkei 1996-2 (tijdschrift van de Heemkundige Kring "De Erstelinghe", Waalwijk).
Verzameling H. van der Kaay.

aanvullingen

trivia
In de Nederlandsche Staatscourant van 21 juli 1823 wordt vermeld dat de
molen te Elshout, bij Heusden, "des nachts van den 13den, de koren-wind-molen, toebehorende aan den schout dier plaats, in brand geraakt, zonder dat men de oorzaak heeft kunnen bespeuren. De ongesteldheid van den schout, die bedlegerig was, zoo men veronderstelt, het spoedig aanbrengen van hulp, vertraagd hebbende, is die molen geheel afgebrand; welke, echter, gewaarborgd zijnde, gelukkig spoedig zal worden herbouwd."

Informatie van Erik Stoop, 30 september 2012

NB. Er rijst nu de vraag; is de molen weer hersteld, of was hij geheel verbrand in 1842.
Als de molen geheel verbrand was, dan is er dus nog een voorganger geweest, tussen 1842 en 1847.
Wie kan ons hiermee verder helpen, de redactie.