Molen De Uijl / Den Uyl, De Rijp

De Rijp, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Uijl / Den Uyl
modeltype
Onbekende windmolen
functie
oliemolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Ten Bruggencate-nr.
08609
oude dbnr.
V6618
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
De Rijp
plaatsaanduiding
op de Prinsenbuurt
gemeente
Alkmaar, Noord-Holland
streek
Schermereiland

constructie

modeltype
Onbekende windmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
kruiwerk
buitenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verplaatst
geschiedenis

De Uil stond al in 1676 op zijn erf in De Rijp, want op 1 juli van dat jaar verkochten Jan Jansz Groot en molenmaker Pieter Jansz Groot de helft in de molen aan Claas Quadijck, die ƒ 450 voor dit part betaalde.
Pieter Dirksz Stal nam De Uil in De Rijp op 16 januari 1689 over van Grietje Pieters, de weduwe van Claas Quadijk. Hij betaalde toen 950 gulden voor de oliemolen, die gezien de prijs wel enkelwerks zal zijn geweest.

Sijmon IJsbrantsz uit Oostzaandam kocht op 17 maart 1696 de oliemolen Den Uyl die ten zuiden van de Princebuurt in De Rijp stond. Hij hoefde er slechts 300 gulden voor te betalen aan Grietje Cornelis de weduwe van Pieter Dirksz Stal. Stal kwam oorspronkelijk uit Wormerveer. Daar was hij ook al olieslager. In 1654 werd hij al genoemd als eigenaar van De Veerschuit aan de Veerdijk in Wormer.

IJsbrantsz moest dus in 1696 650 gulden minder voor de molen betalen dan Stal indertijd deed, maar dat had ongetwijfeld te maken met het feit dat hij het gaandewerk van de oliemolen niet overnam, omdat hij De Uil naar Oostzaandam liet vervoeren om hem daar als pelmolen De Leeuw weer op te bouwen. Daarvoor had hij een erf gekocht aan en ten westen van de Gouw en ten noorden van de pelmolen Het Kuiken. Deze stond ter hoogte van de Kuil, het water aan de zuidkant van het schiereiland de Hemmes bij het Kalf.
Hoewel IJsbrantsz zijn molen de nieuwe naam De Leeuw gaf, raakte hij beter bekend als De Leeuw met De Uyl.
Ron Couwenhoven, 26 nov. 2011.

aanvullingen

trivia

Informatie van Pieter Schotsman, artikel in Dagblad Kennemerland 15 juni 1993.

- 1.7.1676 - De Rijp OR, inventarisnr: 6376 45:
Pieter Jansz Groot, mr. timmerman van de watermolen in de Beemster, en Jan Jansz Groot verkopen aan Claas Kornelisz Quadijck, schepen en vroetschap, de helft van een oliemolen en erf genaamd "Den Uyl" aan het westend van de Princebuurt. Koopsom 450 gld. schout: J.Schouten, schepenen: J.Groot en M.v/d Hout.
Bron: Streekarchief Alkmaar.
W. van der Hoeven, 23 jan. 2008.
-----

Deze molen zou omstreeks 1723 als pelmolen verplaatst zijn naar Zaandam-Oostzijde.
Bron: Boorsma, 1000 Zaanse Molens, blz 130.
H. v.d. Kaay, 24 april 2007.

Deze informatie is dus onjuist.
Red.