Molen De Noordstar, Monnickendam

Monnickendam, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Noordstar
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
08453
oude dbnr.
V8453
Meest recente aanpassing
| Conversie

locatie

plaats
Monnickendam
gemeente
Waterland, Noord-Holland
streek
Waterland
geo positie
X: 130776, Y: 497280
N: 52.46274, O: 5.03077

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
zeskante bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
circa
verdwenen
verplaatst
verplaatst naar
geschiedenis
Deze zaagmolen was waarschijnlijk in 1766 afkomstig uit Ilpendam. De vermelding bij De Bonsem (Tenbruggencatenummer 08454) dat uit een belastingboek van Monnickendam blijkt dat Albert van Wallendael voor het eerst op 5 februari 1766 verponding betaalde voor zijn zaagmolen aan de Kloosterdijk, kan geen betrekking hebben op De Bonsem en moet dus bij De Noordstar horen.

Amsterdamse Courant, 7 april 1772:
"Op Saturdag den 11 April, 's namiddags ten 2 uuren, zal men te Monnickendam in den Doelen, publicq veilen en verkoopen, een Zeskante Houtzaagers MOLEN, genaamd DE NOORD STAR, met de Werf en deszelfs daar by zynde Gereedschappen, staande en gelegen aan de Stads Buiten Cingel en onder de Jurisdictie der Stad Monnickendam."

Amsterdamsche Courant, dingsdag den 4 October 1791:
"Men zal den 13 October deezes Jaars, des namiddags ten 2 uuren, by publyke veiling, te Monnikkendam ( ten Huize van Jan Arend Voogt, Castelein in de Doele ) presenteeren te verkoopen; twee HOUTZAAGMOOLENS, zynde Bovenkruijers, de eene Moolen genaamd DE NOORDSTAR, staande aan den Stads Cingel, met alle zyne Gereedschappen, Knegts Wooning, Lootzen, Schuitenhuis, &c; en andere Moolen genaamd DE BONSEM, staande aan den Cloosterdyk, even buiten de Stad aan 't Water, genaamd Het Vuyl; extra geleegen tot de aan en afscheeping, met alle zyne Gereedschappen, Knegts Wooning, Pakhuis, Lootzen, Stalling &c. De Moolens kunnen direct aanvaard worden; zynde inmiddels uit de hand te koop. Te bevraagen aan de Moolens voornoemd."

Op 13 oktober 1798 liet burger Jacob Teengs weten een van zijn zaagmolens te willen verkopen met het verzoek deze te mogen afbreken en naar elders in de Bataafse Republiek te mogen transporteren op voorwaarde dat hij De Bonsem aan de gang zou houden. Die molen werd later in De Vriendschap omgedoopt.
Op 14 maart 1799 werd de houtzaagmolen, genaamd De Noordstar met zijn gereedschappen, houtloods, annex zomerhuisje, staand aan de Noordercingel, voor ƒ 5000 door Jacob Teengs (tevens eigenaar van De Vriendschap (Tenbruggencatenummer 00850), wonende te Monnickendam, verkocht aan Burger Johannes Rudolf IJlers, als daartoe gemachtigd door Burger H.A. Nap en comp. wonende in de Pekela in Groningen.

Bronnen o.a.:
- "Zaagmolen de Noordstar", artikel in Jaarboek 1999 van Vereniging Oud Monnickendam.
- "De herkomst van Houtzaagmolen "De Vriendschap"", artikel in Jaarboek 2008 van Vereniging Oud Monnickendam.

aanvullingen

trivia
De molen op deze locatie staat:
- nog niet aangegeven op de kaart van Frederik de Wit uit 1698 (zie Waterlands Archief, volgnr. WAT001020096),
- wel op de kaart van I. Tirion uit 1743, Waterlands Archief, volgnr. WAT001020095,
- niet meer op de kadastrale kaart van 1832.

Gezien de ligging kan het haast geen poldermolen zijn geweest, de Molentocht lag en ligt immers gemeen met de Broekervaart. Het zal hier dus waarschijnlijk om een industriemolen gaan.

NB Het is dus, mede gezien het tijdsverschil tussen 1743 en 1766, niet zeker dat de molen op de getoonde locatie inderdaad De Noordstar was. De zaagmolen kan ook best nabij De Vriendschap aan de Kloosterdijk hebben gestaan.