Molen De Hoop / De Stenen Molen, Elst

Elst, Gelderland
v

korte karakteristiek

naam
De Hoop / De Stenen Molen
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00278
oude dbnr.
V815
Meest recente aanpassing
| Algehele revisie gegevens
media-bestand
Molen 00278 De Hoop / De Stenen Molen (Elst)
Deel onderstaande afbeelding

locatie

plaats
Elst
plaatsaanduiding
Valburgseweg-Hollanderbroeksestraat
gemeente
Overbetuwe, Gelderland
plaats(en) voorheen
buurtschap Lienden
streek
Betuwe
geo positie
X: 185707, Y: 436950
N: 51.92019, O: 5.83357

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
ronde bovenkruier
plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
onbekend ✉︎ ? ? 1943 04,50
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1939 onttakeld 1947 gesloopt
voorganger
geschiedenis

De tweede molen van Elst had eigenlijk twee namen. We komen de naam De Hoop tegen, maar ook De Stenen Molen; dit laatste zal te maken hebben met het feit dat de andere molen in het dorp De Batavier ook werd aangeduid als De Planken Molen. De overeenkomst tussen beide molens was, dat het beide windkorenmolens waren.

De Stenen Molen stond op de hoek van de Valburgseweg-Hollanderbroeksestraat. Deze molen was in 1854 gebouwd in opdracht van Robert Mulder (1797-1872), bakker-winkelier-oliehandelaar en molenaar van "De Rosmolen", ten behoeve van zijn schoonzoon T. Ockerse (Dieren 1816-1864), kastelein te Angerlo. Deze liet er een meelstoomfabriek, een maalinrichting aangedreven door een stoommachine van zes paardekracht bij bouwen, hetgeen hem de mogelijkheid verschafte olie uit lijn- en raapzaad te persen (oliemolen). Zijn zoon A.W. Ockerse verhuurde de molen in 1889 aan H.H. van der Kamp, die hem in 1895 in eigendom verkreeg en later overdeed aan zijn schoonzoon J. van de Pol.

In de jaren dertig werd de molen buiten werking gesteld en werd er verder gemalen met behulp van een dieselmotor. Tijdens oorlogshandelingen in 1944 (bij de operatie Market-Garden, om precies te zijn, in de nacht van 23 op 24 september) werd de molen in brand geschoten en bleef alleen de stenen romp over. Na de oorlog is in 1947 werd de romp gesloopt. Naast de molen stond een stoommaalderij. Die was uitgerust met 2 koppel stenen. Het muldershuis brandde in 1931 af. Sindsdien zetten de gebroeders Jan en Jaap van de Pol op deze plaats de zaak voort met een elektrische klopmolen en breidden uit met handel in graan, meel en veevoeders.
Bron: onbekend.

Volgens de fiche van Ten Bruggencate werd de molen voor 1939 ontwiekt. Blijkens foto's bleef de as wel zitten, kennelijk werd deze pas in 1943 hergebruikt voor de standerdmolen in Valburg.

Op molensteen in centrum Elst aan ijsje likken 
23-06-2003: De Gelderlander, Door onze verslaggever
ELST - De molensteen van De Hoop in Elst heeft een nieuwe bestemming gekregen. De steen is enkele honderden meters verhuisd en ligt nu middenin het centrum. Ramkrakers zijn bij de kledingzaak op slag kansloos. Mensen die door Elst flaneren, kunnen voortaan op adem komen op de bijzondere molensteen die wordt geplaatst op de hoek van de Dorpsstraat en Kleine Molenstraat. De steen is een herinnering aan molen De Hoop of de Stenen Molen.

nog waarneembaar

op de hoek van de Dorpsstraat / Kleine Molenstraat zijn molenstenen geplaatst

 

aanvullingen

trivia

Toelichting op de foto's van de molenstenen: de bovenste steen is de loper, die thans op de hoek van de Dorpsstraat/Kleine Molenstraat geplaatst is. De tweede steen is ook een loper. Deze steen bevindt zich nog in de tuin van de heer Van de Pol aan de Valburgseweg. De derde steen is er mogelijk één van een kollergang, hij ligt bij de R.K. Kerk aan de Dorpsstraat.

Die heeft vroeger aan de Valburgseweg in Elst gestaan. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog is de molen afgebrand. Drie grote stenen herinnerden jaren aan de molen die in 1854 door Robert Mulder was gebouwd voor zijn schoonzoon Teunis Ockerse. Ockerse liet er een door een stoommachine aangedreven maalinrichting bijbouwen om olie uit lijn- en raapzaad te kunnen persen, schrijft Jan Brouwer in het derde deel van Elst in oude ansichten. De molen werd in de nacht van 23 op 24 september 1944 in brand geschoten en na 1945 afgebroken.

Volgens Brouwer heeft er de laatste jaren een miniatuurmolen gestaan. Die was dermate verrot dat afbreken voor de hand lag. De Elster historicus en wethouder Jan Brouwer wilde al langer een van de molenstenen naar de Dorpsstraat halen. Het is op die manier voor Elstenaren een tastbare herinnering aan de molen. De steen komt niet voor niets te liggen bij de entree van de Kleine Molenstraat. "De steen wordt zo geplaatst dat je daar vandaan kunt kijken naar de Valburgseweg waar de molen heeft gestaan", legt Brouwer uit waarom voor de plek Dorpsstraat/Kleine Molenstraat in Elst is gekozen. "Bovendien wordt de steen zo gelegd dat de ondernemer op de hoek er wat aan heeft. Met zo'n steen voor de deur is een ramkraak er niet meer bij", zegt Brouwer, wijzend op de kledingwinkel die wel eens ramkrakers op bezoek heeft gehad.

De buitendienst van de gemeente Overbetuwe heeft gisteren de eerste aanzet gegeven voor het plaatsen van de molensteen. De tegels werden alvast verwijderd. Maandag volgt het metselwerk en woensdag wordt de steen er neergelegd. Het is dan de tweede molensteen in het Elster centrum. De eerste ligt bij de katholieke kerk. "Er zitten regelmatig mensen op", heeft Brouwer geconstateerd. Hij verwacht dat het op de tweede molensteen niet anders zal zijn. Hij ziet rustende mensen voor zich die op de steen aan een ijsje likken.