Molen Polder 22/ Polder Verkouteren, Leeuwarden/ Ljouwert

Leeuwarden/ Ljouwert, Fryslân
v

korte karakteristiek

naam
Polder 22/ Polder Verkouteren
modeltype
Spinnenkop
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02987 b
oude dbnr.
V7842
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 02987 b Polder 22/ Polder Verkouteren (Leeuwarden/ Ljouwert)
Foto van 1942-1943 (beeldbank HCL doc.id. FDA001092)

locatie

plaats
Leeuwarden/ Ljouwert
plaatsaanduiding
2,9 km O der Oldehove, in driehoek spoorl., Tijnje en vaart
gemeente
Leeuwarden, Fryslân
kadastrale aanduiding 1811-1832
Leeuwarden F (2) 394 Tiede Klazes Dijkstra
geo positie
X: 184749, Y: 579586
N: 53.20209, O: 5.83240

constructie

modeltype
Spinnenkop
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante ondertoren
inrichting

vijzel

plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
vlucht
11,75 m, houten as en roeden
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
later herbouwd ?
verdwenen
vernield
geschiedenis

De molen stond vlak ten noorden van de spoorbaan, bij een boerderij op Schilkampen. Hij had een achtkante ondertoren. Evenals andere spinnenkoppen rond Leeuwarden had deze een vangstok.

De molen werd zwaar gehavend in een storm op 1 maart 1949.

Bron: artikel "Molenbezoeken aan Friesland in vervlogen jaren (1)" door W.O. Bakker, in De Utskoat nr. 46.
-----

Polder Verkouteren, 29 ha groot, bemalen door een windmolen met een vlucht van 11,5 m.
Bron: waterstaatskaart 1945.
-----

Deze molen met achtkant onderhuis bemaalde de polder 22 (30 ha) op de Schilkamper vaart. Hij was eigendom van K. Kerkstra, Wijlaarderderburen 8.
Door storm vernield 1 maart 1949.
Bron: archief Ten Bruggencate.
-----

De "molen van Wilaarderburen" was in onderhoud bij molenmaker A. de Roos uit Leeuwarden en staat in doorsnede in het oude Friese molenboek (1972). Het was een achtkante spinnekop, die tijdens de storm op 1 maart 1949 omwoei.
In de Leeuwarder Courant van 13 oktober 1876 werden boerderij, landerijen en molen voor 5 jaar ter huur aangeboden. De oude huurder was Gabe Klazes Boonstra.
In het Notarieel archief inv.nr. 78054 akte 33 van 3 maart 1849, de 4e boerderij van de erfenis op scan 422, is sprake van “Eene zathe en landen met huisinge gekwoteerd letter M no. 225, schuur, hornleger, boomen en plantagie cum annexis, benevens watermolen, staande en gelegen op Schildkampen aan de Kurkemeer onder het beheer van Leeuwarden, doch de landen gedeeltelijk onder Huizum”. Daarbij staat ook kadasternummer sectie F no. 394, dus dit is beslist polder 22. Erflater was Tiede Klazes Dijkstra.
De Leeuwarder Courant van 25 januari 1861 meldde dat bij D.A. Hamerster Dijkstra te Leeuwarden werd aanbesteed het afbreken van de bestaande boerderij en de bouw van een nieuwe “achter Schilkampen, aan de Kurkemeer onder Leeuwarden”. Dat verklaart de afwijkende vorm van de boerderij op de beide kadasterkaarten. Op de kadasterkaarten van 1832 en 1887 staat een vierkante onderbouw getekend, maar die van 1887 geeft de vorm van de molen niet erg overtuigend weer, zodat tegen die tijd de molen met achtkant grondplan kan zijn gebouwd.
Dick Bunskoeke, 16 dec. 2012 - 19 jan. 2023.
-----

De molen was eigendom van fam. A. en J.H.W. Verkouteren te Gorinchem.
De Rijkscommissie voor de Monumentenzorg verleende september 1949 toestemming voor het geheel verwijderen van de restanten van de molen.
Bron: archief DHM.

nog waarneembaar

aanvullingen

trivia

Op Google Earth is zichtbaar dat de fundering en de útskoat nog steeds aanwezig zijn.

Jacob Bijlstra bezocht op 24 febr. 2019 het molenrestant, midden in de stad gelegen maar toch lastig bij te komen.
"Als ik de knik in de schroefbak vergelijk met de oude foto's van de molen, dan lijkt het erop dat de schroefbak en mogelijk de geklonken stalen schroef zelf, nog van de molen stammen. Later is er een
mechanische aandrijving gekomen, waarschijnlijk toen de molen in 1949 bij storm vernield werd, waarbij de schroefas verlengd is. Op een foto (Beeldbank Historisch Centrum Leeuwarden, doc.id. FDWILRDBA005) van ca. 1968 is een zwart hokje te zien ter plaatse van de molen. aan de rechter beeldrand). In 1979 werd de Anne Vondelingweg oostelijk van dit terrein aangelegd en werd het gebiedje eigenlijk onbereikbaar.
Waarschijnlijk niet veel later is de boerderij afgebroken en de bemaling stopgezet. Tegenwoordig is het een vogelreservaat."

foto's

foto's