Molen De Zandhaas (3e voorganger), Santpoort-Noord

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1714

verdwenen

1779

gesloopt

voorganger

Santpoort-Noord (De Zandhaas (2e voorganger))

opvolger

Santpoort (De Zandhaas)

geschiedenis

Op 6 juni 1714 werd voor de erfpachtsom van 4 pond 30 schelling een windbrief (het recht om een molen te mogen bouwen en exploiteren) voor een korenmolen te Santpoort 'in de wildernisse' verstrekt aan Dirck Gillisz. Denijs, korenmolenaar. Over de molen werd verder opgemerkt: 'wordt een weinig verder de duinen in geplaatst'.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens)
-----

Het malen op de molen werd in de 18de eeuw op den duur door toenemende beplanting in de omgeving meer en meer belemmerd, waarover de molenaar zich meermalen beklaagde bij de Raad en Rentmeester-Generaal van de Domeinen, waaraan hij de betaling van windrecht verschuldigd was. Deze deed hiervan bij brief van 9 maart 1761 verslag aan de Gerechte der Heerlijkheid Velsen ende de Santpoort en verzocht tevens de situatie te willen bezien en om verbetering ervan te bewerkstelligen. Uit de antwoordbrief van Schout en Schepenen blijkt dat niet alle betrokkenen tot evenveel medewerking bereid waren en dat, naar werd gezegd, de toenmalige molen in 1714 was gebouwd.

De problemen bleken echter op de lange duur niet oplosbaar en zo gebeurde het dat op 14 december 1778 Arie Royestein, "eigenaar en bemaalder van de koornmolen genaamt de Sandhaas", in aanwezigheid van twee schepenen van de Ambachtsheerlijkheid als getuigen, een overeenkomst sloot met de bakkers en baksters van Velsen, Santpoort, Spaarndam, Spaarnwoude, Bloemendaal, Overveen en Schoten inzake het bouwen van een nieuwe molen.

Bron: Nederlandse Molendatabase.

-----

Oprechte Haerlemsche courant, 2 oktober 1723

Jacob van Meteren, Makelaar, presenteert uyt de hand te verkopen een vermaerde neeringrijcke dubbelde kostwinnende nieuwe agtkante Koren-Molen, gemaeckt in den Jare 1714, gelegen vooraen in de Zandpoort aen de Reyweg, een uur buyten de Stad Haerlem, malende voor Velsen, Zandpoort, Sparendam, Bloemendael, Schooten en Overveen, voorzien met een schoon sterk en welbetimmert Huys en Erve, ware in verscheyde rojaale Vertrecken zijn, Werf, Stal, Schuur, Wagenhuys en een groote schoone welbeplante Thuyn, beplant met alderhande soorten van jonge vrugtdraegende Boomen, groot 1 Morgen, doende in alle omgelde 's Jaers 7 Gl 6 ft.: Belend ten westen de wildernis, ten oosten de Reyweg. Ymand nader onderrechtinge begeerende, addresseere sig aen de Molenaer Dirck Jillisz. Dijs. in Zandpoort, of aen den voorn. Makelaar, woonende in de Groote Houtstraet tot Haarlem.