Molen (oliemolen), Zuidbroek

Zuidbroek, Groningen
v

korte karakteristiek

naam
(oliemolen)
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
oliemolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
04543 o
oude dbnr.
V6484
Meest recente aanpassing
| Conversie

locatie

plaats
Zuidbroek
plaatsaanduiding
Winschoterdiep nz.
gemeente
Midden-Groningen, Groningen
geo positie
X: 253300, Y: 576080
N: 53.16240, O: 6.85699

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier op vierkante onderbouw
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verbrand
geschiedenis
Deze molen werd in 1845 gebouwd door Albert Oomkes Kemper (*1814) - een volle neef van mijn bedovergrootvader Johannes Groenewold (*1825).
Hoogstwaarschijnlijk werkte Johannes op de oliemolen van zijn neef. Bewijs: in alle geboorteaangiftes van de kinderen van Johannes staat hij vermeld als oliemolenaarsknecht. Omdat deze molen aan het Winschoterdiep de enige oliemolen was in Zuidbroek moet hij daar wel gewerkt hebben.

In een krantenbericht in de Nieuwe Veendammer courant van 11 september 1872 over de brand wordt A.O. Kemper als eigenaar genoemd. Albert Oomkes Kemper was vóór 1845 molenaar te Wildervank op de Molen van Meijer, dbnr. 5350. Die molen werd namelijk in 1845 verkocht door de erven Oomke Fokkes Kemper en vrouw, volgens een advertentie in de Groninger Courant van 14 november 1845 (zie aldaar).

Johan Groenewoud, 18 dec 2018.

-----

Op berichtte de 04-02-1871 de Nieuwe Veendammer Courant het volgende:

Zuidbroek, 2 Febr. Heden had alhier op den molen van den heer A. O. Kemper een treurig ongeluk plaats. De knecht L. Klat, bezig zijnde eenig werk bij het raderwerk te verrigten, geraakte met zijn been aan eene splits vast, waardoor zijn been verbrijzeld is. De lijder zal nog heden naar Groningen worden gebragt om in het hospitaal te worden behandeld.

Ingezonden door Caroline Schaeffer, 19 mei 2021

-----

Dit was een achtkante bovenkruier op een vierkante stenen onderbouw.
In 1900 was er in de onderbouw een stoomolieslagerij met 15 man, eigendom van J. Hekman. De windmolen was toen al verdwenen.
Bron: "Noord- en Zuidbroek", H. Antonides, 1973 (archief Ten Bruggencate).

aanvullingen

trivia
Er staat momenteel een afb./prentbriefkaart op de Beeldbank Groningen, die afkomstig is uit de collectie van het Veenkoloniaal Museum, en getiteld “Diepstreek Zuidbroek” [Identificatienummer NL_MVDA_vm-6-1-8-zb-125_1]. De fotograaf ervan stond daartoe recht tegenover het complex aan de zuidkant van het Winschoterdiep. De tapse vierkante bakstenen onderbouw van de molenromp mist de overgang naar het achtkante gedeelte ervan. Dat laatstgenoemde gedeelte zal waarschijnlijk na de brand op (zoals vermeld op de van der Veen-fiche) 9 september 1872 wel gesloopt zijn. De onderbouw heeft aan de oost- en aan de westkant een aangebouwde schuur, waarbij van beide het uiteinde niet op de afbeelding staat. Van de oostelijke is een grotere lengte zichtbaar dan van de westelijke. De westelijke stond gezien de afbeelding achter een aan het diep staande woning. De twee vrij grote witgeschilderde kozijnen in de wand van de oostelijke schuur doen vermoeden dat zeker die schuur in baksteen gemetseld was.
Geert L. Nienhuis, 3 maart 2021.