Molen Aeolus / Hermes, Delfzijl

Delfzijl, Groningen
v

korte karakteristiek

naam
Aeolus / Hermes
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen, pelmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06414
oude dbnr.
V5515
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 06414 Aeolus / Hermes (Delfzijl)
Ansichtkaart, collectie R. Van Raemdonck

locatie

plaats
Delfzijl
plaatsaanduiding
nabij het Eemskanaal
gemeente
Eemsdelta, Groningen
plaats(en) voorheen
Farmsum
streek
Het Hogeland
kadastrale aanduiding 1811-1832
Delfzijl D (2) 120 Folkert Edzes van Delden, molenaar
geo positie
X: 257592, Y: 594496
N: 53.32703, O: 6.92703

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verplaatst en (deels) verloren
opvolger
geschiedenis
De Aeolus werd gebouwd als koren- en pelmolen. De eerste molenaars waren erven H.W. Dijken gevolgd door Eefke Jans Nieland, gehuwd met Cornelis Jans Borst, die hier nog mulder was tot 1829.
Daarna was de molen in handen van Folkerts Edzs van Delden tot 1844.
Jac. van Delden tot 1896.
Pieter Abrahams Begeman werd hierna de eigenaar totdat deze in 1919 de molen verkocht aan de broers Geert en Pieter Koning voor fl 8.250,00.
In 1933/34 lieten deze een nieuwe kap op de molen plaatsen door de molenbouwers gebr. Wiertsema.
Tevens werd de houten bovenas vervangen door een gietijzeren as, een tweedehands.
Deze as werd gemaakt door ijzergieterij H.J. Koning uit Foxham in 1906 en had nr 0132.
In 1946 stapte Pieter Koning uit het bedrijf. Geert Koning bleef.In de oorlogsjaren had de molen wel wat schade opgelopen, Geert had wel een aanvraag ingediend voor oorlogsschadevergoeding, maar of hij dat ooit gekregen heeft is niet duidelijk. Hij maalde niet meer op de wind maar wel electrisch.
Na 1952 raakte de molen in verval.
In 1962 verkocht Geert Koning de Aeolus aan mevrouw L.J. van der Veen-Dijk uit Hoogezand voor fl 10.000,--. Het echtpaar van der Veen wilde de molen gaan restaureren en er een horecagelegenheid in beginnen. Aannemer Joh. Vos en molenbouwer Bremer uit Adorp begonnen in 1964 aan de klus.
Aangezien betalingen uitbleven, werden de werkzaamheden gestaakt. De molen werd op 8 augustus 1968 verkocht. Geert Koning kocht de molen terug voor fl 7.600,--.
De wieken, de staart en schoren werden verwijderd. per 1 januari 1971 kwam de molen in handen van de gemeente Delfzijl voor fl.10.000,--

In 1972 verhuisden beide pelstenen naar De Jonge Hendrik te Den Andel, die toen geheel gerestaureerd werd en na herstel ook weer zou gaan pellen.

Voor de Aeolus werd binnen Farmsum een nieuwe plaats gevonden. Op die locatie werd een nieuwe stenen onderbouw opgericht. Echter, bij oprichting van de molen ging het mis: de kraan, die het gerestaureerde bovenachtkant op de onderbouw moest zetten, begaf het, waarna het achtkant op de grond te pletter stortte. Uiteraard liep de restauratie grote vertraging op. Een nieuw achtkant moest worden gemaakt. Van herstel van het pelwerk werd afgezien.
Op 12 augustus 1978 werd de grotendeels nieuwe Aeolus in gebruik genomen.

Bron: onbekend.
-----

Volgens de fiche van Ten Bruggencate heette de molen in 1946 (?) Hermes.

aanvullingen

trivia
afb.2 en 3: Ansichtkaart, poststempel 21 mei 1907, coll. mw. G. Helfferich
De eerste molen is de Aeolus en de achterste de nog bestaande molen Adam. De foto is gemaakt vanaf de Farmsumertoren.