Molen Stadswindmolen, Gennep

Gennep, Limburg
v

korte karakteristiek

naam
Stadswindmolen
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03906 a
oude dbnr.
V5109
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 03906 a Stadswindmolen (Gennep)
Ets van J. June (1759): Het Slot Lonenstein

locatie

plaats
Gennep
plaatsaanduiding
op de Molenberg zuidoostkant
gemeente
Gennep, Limburg
streek
Noord-Limburg
kadastrale aanduiding 1811-1832
Gennep B (2) 396 Theodoor Berns en Jan van den Bogard
geo positie
X: 195462, Y: 412620
N: 51.70088, O: 5.97251

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
ronde bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
kettingkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verbrand
geschiedenis
In de Napoleontische tijd (1798-1814) zijn de molens blijkbaar ‘geprivatiseerd’, want we lezen dan over een watermolen aan de noordoostkant van Gennep nabij de Niersbrug en over een windmolen op de zo geheten Molenberg (zuidoostkant). Ze waren gezamenlijk eigendom van molenaar Theodor Berns uit Gennep en Jan van den Bogaard uit Heumen.

De windmolen was de waarschijnlijke opvolger van de torenmolen op de zelfde zuidoostelijke stadsmuur, want in een lijst van Gennepse burgers uit 1562 is al sprake van personen die woonden ‘an die muyr an die de moelen staet’. Uit de straatsgewijze opsomming kan men opmaken, dat met deze molen die uit 1413 bedoeld werd.

In de nacht van 13/14 maart 1845 raakte deze stadsmolen, staande op gemeentegrond en bemalen door twee molenknechts voor de erven Berns en de erven Van den Boogaard, in brand. De twee mulders waren op hun respectieve kostadressen en de molen was afgesloten. Om kwart over drie ’s nachts passeerde de nachtwacht nog de molen zonder iets bijzonders op te merken. Een half uur later zagen twee vissers schijnsel in de molen, dat zij voor een lantaarn hielden. Maar om vier uur stond de molen in lichterlaaie. Het gangwerk, de kap en de roeden werden totaal vernield, een zwartgeblakerde romp is alles wat resteerde.

De restanten werden afgebroken en de molen werd daar niet meer herbouwd. In hetzelfde jaar vroeg Heendring van Bergen aan het provinciaal bestuur toestemming om haar verbrande windgraan- en schorsmolen te herbouwen. In 1846 ruilde zij met Jan Peeters, koopman in Gennep, een stuk bouwland in het Genneperveld langs de weg naar Ottersum, waar zij in de jaren 1846-1847 een nieuwe molen met huis liet bouwen, de nog bestaande De Reus (Tenbruggencatenummer 01620).

In 1875 wees men bij de zuidoostelijke stadswal nog de plek aan waar de ronde fundamenten van de afgebrande molen zaten.

Bronnen:
- Molenbulletin 1e jaargang 1996 nr. 2, Molenstichting Limburg, tekst van W. van Dinther.
- Nederlandse Molendatabase.

aanvullingen

trivia
1e afbeelding:
Een gravure van J. June uit 1759. Het is slot Lonenstein welke in de 15e eeuw is afgebroken behoudens een van de torens waarop deze windmolen werd gebouwd. Deze molen brandde in de 19e eeuw af.
Molen de Reus is hiervoor in de plaats gekomen.
Harry Kaak, 22 juli 2008.

*De ets van J. June uit 1759 van Slot Lonestein is ongetwijfeld een bewerking van prent 298 van Abraham Rademaker uit diens boek "Kabinet van Nederlandsche Outheden en Gezichten" uitgegeven door Willem Barents, boekverkooper te Amsterdam in 1725.
De tekening moet dus zeker vóór 1725 gemaakt zijn.

H.F.G. van Dijk, 28 juli 2011