Molen van Stavenisse, Stavenisse

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1602

1606 omgewaaid, 1607 herbouwd

verdwenen

1800

verwoest

voorganger

Stavenisse (Molen van Kempens Hofstede)

opvolger

Stavenisse ((Naamloos))

geschiedenis

De eerste vermelding van een molen te Stavenisse is te vinden in het archief van de Zeeuwse Rekenkamer.

(1e molen) Op een rekening van 1579 wordt vermeld dat de molen in Kempens Hofstede enige jaren eerder was afgebrand in verband met de (Tachtigjarige) oorlog. Deze houten standerdmolen is nooit herbouwd.
Twintig jaar later werd de Stavenissepolder bedijkt en het dorp Stavenisse gesticht.

(2e molen) Reeds spoedig na de inpoldering in 1599 lieten de ambachtsheren buiten het dorp op de nieuwe zeedijk een houten standerdmolen bouwen die met ingang van 1 oktober 1602 werd verhuurd. Om de molenaar een bestaan te garanderen mocht niemand meer handmolens gebruiken, behalve voor het malen van boekweit en haver.
In het verpachtingscontract was ook een artikel opgenomen over schade door onweder, brand en storm. Wanneer de molenaar zich kon beroepen op overmacht zou het herstel voor rekening van de ambachtsheren zijn.
Reeds spoedig kon dit artikel in praktijk worden gebracht. In 1606, vermoedelijk op 27 maart, woei de molen om tijdens een zware storm. Op die dag bezweken in Antwerpen ook 4 of 5 torens.
Het duurde 13 maanden voor de ambachtsheren tot herbouw besloten.

(3e molen) De nieuwe houten standerdmolen zal hierna regelmatig zijn onderhouden. Aan het eind van de 18e eeuw was Huybert van Rossem pachter van de korenmolen.
Na de orkaan van 9 november 1800, toen enige molens op Walcheren omwaaiden, moest de molen te Stavenisse worden onderschraagd. De standerdmolen werd niet meer hersteld.

(4e molen) Op 20 november van dat jaar verkochten de ambachtsheren Cornelis van der Lek en Theodorus de Clerq de molen met de werf aan de pachter met als voorwaarde op de plaats van de houten molen een nieuwe stenen molen te bouwen. Ook moest de nieuwe eigenaar en zijn opvolgers jaarlijks fl. 50.-- betalen als onlosbare rente.

Bron: website "Stichting Actief Stavenisse".