Molen Diemermeer / Watergraafsmeer, ondermolen (2e), Amsterdam

Amsterdam, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Diemermeer / Watergraafsmeer, ondermolen (2e)
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00817 c
oude dbnr.
V4447
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 00817 c Diemermeer / Watergraafsmeer, ondermolen (2e) (Amsterdam)
coll. DVM, foto P. Grund, juni 1976

locatie

plaats
Amsterdam
plaatsaanduiding
gemeente
Amsterdam, Noord-Holland
streek
Amsterdam
geo positie
X: 126039, Y: 485156
N: 52.35354, O: 4.96212

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
schepschijf 4,70 m Ø, 55 cm ↔
versieringen
De gedenksteen van deze molen die in 1847 was ingemetseld, is thans nog te vinden in het metselwerk van de Molen van Sloten te Amsterdam waar het achtkant van deze molen voor is gebruikt.
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
26,50 m
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1878 onttakeld 1981 afgebroken en verplaatst
geschiedenis
Na een mislukte proef in 1838 met een paardenvijzelmolen, bouwde men in 1845 een nieuwe schijfmolen erbij als ondermolen en paste de andere twee aan waardoor een driehoog malende gang ontstond.

Op 26 november 1876 besloot het bestuur op stoombemaling over te gaan. Dit gemaal werd in maart 1878 in gebruik genomen.

Het molenrestant bleef daarna nog 100 jaar staan, maar werd tenslotte bedreigd door de aanleg van de Ringweg. [In het najaar van 1981 is het restant gedemonteerd en in 1990 hergebruikt voor de Slotermolen.]
Bron: Noord-Hollands Molenboek 1981, blz. 239.
-----

De ombouw van viergang schepradmolens naar tweegang schijfmolens werd in 1743 uitgevoerd door Anthonie de Jong en Hubert Ketelaar. "Hun molens geraakten met de minste Wind aan den gang en sloegen het water met veel gemak uit in den gemenen Boezem van Amstelland. Zij bleven zelfs in den hardsten vorst doormalen en waren in staat de Meer vroegtijdig van het overtollige water te ontlasten".
Bron: 350 Jaar Watergraafsmeer door J.H. Kruizinga, 1979.
-----

In 1924 waren de boven- en de middelmolen al geheel verdwenen, en van de ondermolen stond het stenen onderstuk en een vrij groot deel van het achtkant nog overeind.
Op de plaats van de middelmolen werd in de 1920-er jaren een nieuw elektrisch gemaal gebouwd.
Bron: archief Ten Bruggencate.

Het stoomgemaal van 1878 stond zuidelijker, bij de spoorlijn. De situatie volgens Ten Bruggencate komt precies overeen met top, kaarten van 1949 t/m 1981.
Red.
-----

Arend van den Broeke (1830-1868) legde de eerste steen van deze molen, en mijn moeder opnieuw bij de verplaatsing van de molen naar Sloten. We waren ook bij de ingebruikstelling met prinses Juliana (iets gefilmd en wat foto's) en tot slot is mijn zoon Marco daar getrouwd!
Hannie Peltzer, 7 maart 2023.