top

Molen Hooglandspolder, De Hogelandsmolen, Barsingerhorn

Barsingerhorn, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Hooglandspolder, De Hogelandsmolen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
kaart
Toon de molen in Google Satelietweergave
 
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00332
oude dbnr.
V1647
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 00332 Hooglandspolder, De Hogelandsmolen (Barsingerhorn)
Foto: n.n.

locatie

plaats
Barsingerhorn
plaatsaanduiding
gemeente
Hollands Kroon, Noord-Holland
streek
De Schager- en Niedorper Koggen
kadastrale aanduiding 1811-1832
Barsingerhorn en Haringhuizen C (2) 247 De Polder Hoogland
geo positie
X: 118872, Y: 533000
N: 52.78309, O: 4.85173

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
scheprad Ø 5 m, 47 cm breed (1864)
vijzel Ø 1,90 m (1894)
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
binnenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
22,50 m 1864)<br>22,30 m (1894)
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Pot ✉︎ 2126 binnen 1909 1909? binnen 1939 21,70
Pot ✉︎ 2041 buiten 1906 1906? buiten 1941 21,70
stuur nieuwe roede in
bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 838 1872 1872? 1967
stuur nieuwe as in
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
circa
verdwenen
1941 onttakeld 1967 afgebroken en opgeslagen
verplaatst naar
geschiedenis
De molen van de Hooglandspolder (530 ha.) sloeg uit op de Schagerkoggeboezem. Tot ca. 1570 bemaalde de Hogelandsmolen tevens de Slikvenpolder.

In "Van Rentersluze tot strijkmolen" door Jan Beenakker staat dat de molen in 1525 al bestond.
Dendrochronologisch onderzoek dat molenadviseur Gijs van Reeuwijk begin 2018 liet uitvoeren aan achtkantstijlen en korbelen van de Twiskemolen, wees uit dat dat hout in 1540 werd gekapt, en dus hooguit een jaar later in de molen te Barsingerhorn moet zijn verwerkt ("Molens", mei 2018 blz. 7).

In 1764 vond een grondige restauratie plaats. De gehele kap werd vernieuwd, en waarschijnlijk werd het oude boventafelement vervangen door een blokkeelconstructie.

Tussen 1864 en 1894 werd de molen vervijzeld.

Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant, 8 okt 1936:
"De wieken van den poldermolen te Barsingerhoorn nabij Schagen worden van het zgn. Bilau systeem voorzien. Het monteeren van het typisch lattengeraamte, waarvan de bovenste wiek inmiddels voorzien is."

Al op 14 februari 1938 brak, bij stilstand, een roede. De oorzaak lag zeer waarschijnlijk in het zware wieksysteem. Het polderbestuur besliste toen dat er over werd gegaan op elektrische bemaling.
In 1941 werd de molen onttakeld. De molen had in 1952 nog wel een as.

Een definitieve sloopvergunning werd verleend op 12 juli 1966. De molenromp bleef bewoond tot de demontage in 1967. De molen werd toen en naar Nieuw-Vennep overgebracht. Het plan was om deze molen op te bouwen op de onderbouw van de De Rijzende Zon aldaar. Dit vond echter geen doorgang.
In 1974-1975 te Landsmeer herbouwd als de Twiskemolen voor de bemaling van het recreatiegebied 'Het Twiske'.
De baard met het opschrift 'Anno 1764' was al vóór 1967 verdwenen. In één van de plooistukken van het bovenwiel was het jaar 1637 gehakt en in de oude koningsspil kwam het jaartal 1720 voor.

Bron: onbekend.
media-bestand
Molen 00332 Hooglandspolder, De Hogelandsmolen (Barsingerhorn)
De molen met Bilau-wieken
media-bestand
Molen 00332 Hooglandspolder, De Hogelandsmolen (Barsingerhorn)
Akte van Aanstelling van Jan de Graaf,
coll.Jan de Wit

aanvullingen

trivia
Schager Courant, 12 okt. 1871:
"BEKENDMAKING
Het bestuur van den Polder SCHAGEN maakt hiermede bekend, dat door het eervol ontslag, verleend aan CORNELIS KUILMAN als watermolenaar in den Hooglandswatermolen aan de Lange Snevert in den Polder, die betrekking is vacant geworden ... enz."
-----

In 1938, een week voordat molenaar Bronder de molen zou verlaten, en Jan de Graaf het van hem zou overnemen, brak tijdens het malen één van de roeden. Bronder was blij dat het ongeval nog onder hem gebeurde, want als het in Jan de Graaf zijn eerste week dat hij was aangesteld, was gebeurd, had het er niet best voor hem uitgezien. Polderbestuurders waren meestal niet gemakkelijk.
Jan de Wit (kleinzoon van Jan de Graaf), 8 juli 2013.
-----

Ik ben geboren en getogen aan de Heerenweg 128 te Barsingerhorn, aan de Hooglandspolder. Mijn overgrootvader Piet Stins woonde in de Hooglandse Molen toen hij 60 jaar was. Deze molen stond bij ons in de landerijen van mijn vader en mijn opa. In 1967 werd de molen afgebroken om verkocht te worden bij opbod, gekocht door Droog. Verkocht naar Nieuw Vennep. Met de bedoeling daar de molen te gebruiken voor herbouw van de molen aldaar. Echter in 1974 werd het bouwpakket verkocht naar Het Twiske in Landsmeer. Daar wordt de molen gebruikt om water uit het Twiske te malen in combinatie met een elektrisch gemaal.
Peter G. Stins, 26 aug. 2021.
meest recente aanpassing
gebruiksvoorwaarden en auteursrechten