Molen Het Luipaard, Amsterdam

Amsterdam, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Het Luipaard
modeltype
Paltrokmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02484 b
oude dbnr.
V1359
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 02484 b Het Luipaard (Amsterdam)
Ansichtkaart (coll. L. Middelkoop)

locatie

plaats
Amsterdam
plaatsaanduiding
tussen Middenweg en schapenveld aan Kostverlorenvaart, 1e Hugo de Grootstraat.
gemeente
Amsterdam, Noord-Holland
streek
Amsterdam
kadastrale aanduiding 1811-1832
Amsterdam C (4) 284 Gebroeders Brondgeest, houtkoopers te Leyden
geo positie
X: 119931, Y: 487742
N: 52.37643, O: 4.87220

constructie

modeltype
Paltrokmolen
krachtbron
wind
functie
plaats kruiwerk
onderkruier
kruiwerk
onderkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1920 onttakeld 1931 gesloopt
geschiedenis

Het Luipaard was in 1649 eigendom van de Westzaner Claes Claesz.

Hij tekende toen als getuige een testament voor de langslevende van Sijmen Herckesz uit De Rijp die toen met de molen Het Schaap in Amsterdam werkte. Het testament werd opgemaakt door not. Hendrick Schaeff op 20 maart 1649.

Bron: Gem. Archief Amsterdam - not. Hendrick Schaeff inv.nr. 1387_A31025.

Informatie van Ron Couwenhoven, 07-03-2024

 

1695-1713 betaalde Teunis Cornelisz Buijs de jaarlijkse windpacht van ƒ 4 voor molen 't Luijpaard. 
1714-1733 of later Jacob Buijs.
Bron: Stadsarchief Amsterdam, inventaris 366 sub 433 blad 107.
Frans de Kruijff, 9 nov. 2018.

Per 4 december 1739 verhuurde Grietje Boot, weduwe van Jacob Buijs (met terugwerkende kracht tot 1 januari 1939) aan haar zoon Theunis Buijs deze molen, samen met een woning bij molen De Otter, voor ƒ 250 per jaar. Hierbij zouden alle belastingen en onderhoudskosten voor de huurder zijn.
Bron: Stadsarchief Amsterdam.

Op 4 april 1740 liet Theunis Buijs, houtzaagmolenaar van deze molen, zijn testament opstellen.
Bron: Stadsarchief Amsterdam.

Per 29 juni 1763 liet Giertje Boot, wed. Theunis Buijs, de brandverzekering voor "de moolen de luijpaert" op haar naam overschrijven, die voorheen op naam van de wed. Jacob Buijs stond.
Bron: Stadsarchief Amsterdam.
De op 31 december 1751 afgesloten onderlinge brand- en schadeverzekering werd per 26 februari 1768 geannuleerd, de reden wordt niet vermeld. Jan Slinger Pz ondertekende de akte "onder de weduwe T. Buijs".
Bron: Stadsarchief Amsterdam.

Amsterdamse courant, 6 april 1776:
"H. van Toll., G. Jarman, G.I.Pax en G. ter Horst, Makelaars, zullen op Maandag den 15 April, 's avonds ten 6 uuren, t Amst. in 't Oude Heeren Logement verkoopen:
een capitaale heele sterke en welgelegen HOUTZAAG-MOOLEN , zynde een PALTROK genaamd 'T LUYPAARD, met deszelfs Gereedschappen, Heere Huizinge , Knegt Wooningen, Schuitem Huis, Lootzen en Tuin, staande en gelegen buiten de Raam- en Zagenmoolens Poorten.

De notariële akte uit 1789 met een machtiging om de molen het Luipaard te transporteren naar de nieuwe eigenaar Johannes Arbman junior: Archief Amsterdam. Die Johannes Arbman junior was overigens getrouwd met ene Alida Bruijn, dus waarschijnlijk een schoonzoon van de vorige eigenaar: Archief Amsterdam. In 1802 verkocht hij hem aan Jan Jansz Gildemeester: Archief Amsterdam.
Arjen Lobach, 30 mei 2021.

Opregte Haarlemsche Courant, 4 & 10 dec. 1829:
"Verkoop:
No.1:Op Maandag den 21 December 1829, ten overstaan van den Notaris J. van Riet, en in het bijzijn van den Weld-Ed. Heer Vrederegter van het vijfde Kanton, in het voormalige O.Z. Heeren-Logement, te Amsterdam, 's avonds ten vijf ure, aan den meestbiedenden of hoogstmijnenden presenteren te verkoopen: Eene kapitale hechte sterke en weldoortimmerde HOUT-ZAAGMOLEN, genaamd DE GOUDE KOP, zijnde een Paltrok, met deszelfs vaste en losse Gereedschappen, Heeren-Huizingen, Knechts-Woningen, Timmer-, Hout-, en Wagenschots- Lootsen, Schuitenhuis, Boomgaard en Moesland, en verdere Betimmeringen, Buitenwijk 4. No.422. Y.M.G. 5. No. 50 en 51; benevens twee Kampen WEILAND, te zamen in één Koop.
No2.:Een DITO, genaamd HET LUIPAARD, zijnde een Paltrok, met deszelfs vaste en losse Gereedschappen, Heeren-Behuizingen, Knechts Woningen en Lootsen, Buitenwijk 4. No.440. Y.M.G. 5. No.47 alsmede bezijden de Molen een Stuk MOESLAND, te zamen in één Koop."

De molen was van 1829 tot 1931 eigendom van houthandel Gt. van den Bijl.
Hij was al vóór 1917 buiten gebruik. In 1920 werd de molen onttakeld.
Bron: onbekend.

aanvullingen

trivia

Voor nog een afbeelding van deze molen, zie: http://www.studiops.nl/beeldbank.html, opname uit 1906. De foto behoort tot de collectie J.L. Scherpenisse.
-----

Molen 't Luipaard, met op de achtergrond molen De Kop. Deze molens stonden in het gebied met houtzaagmolens tussen de Kattensloot en de Kuipersloot. Op de plaats van deze molens bevinden zich nu de Eerste Hugo de Grootstraat en de Gillis van Ledenberghstraat. Op de achtergrond zijn nog de huizen zichtbaar aan de Frederik Hendrikstraat.
J. Vondeling.
-----

De ringmuur van Het Luipaard is/was nog aanwezig onder het asfalt, die ter plekke wat was verzakt waardoor het ringprofiel in de bestrating goed zichtbaar was. Zie de foto, genomen met op de achtergrond een hoekpand waarop de straatnaamborden Eerste Hugo de Grootstraat en Gillis van Ledenberghstraat te lezen vallen.
Inmiddels (voor 2021) is het oude asfalt vervangen door een andere straatinrichting.