Molen van Gestel, Moergestel

Moergestel, Noord-Brabant
v

korte karakteristiek

naam
Molen van Gestel
modeltype
Standerdmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06432 c
oude dbnr.
V1237
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Moergestel
plaatsaanduiding
op de Heuvel, in de Molenakkers
gemeente
Oisterwijk, Noord-Brabant
streek
De Kempen
kadastrale aanduiding 1811-1832
Moergestel D (1) 878 Jan Melis en Andries Rooijakkers
geo positie
X: 139250, Y: 392120
N: 51.51786, O: 5.16029

constructie

modeltype
Standerdmolen
krachtbron
wind
functie
versieringen
De molen had mooie versieringen op de kast.
plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken en verplaatst
verplaatst naar
geschiedenis
De molen wordt voor het eerst vermeld in 1280 en komt daarna frequent voor in de oude documenten. De molen wordt dan consequent aangeduid als de molen van Gestel.
Op St. Geertruid, de zondag voor St. Severijn, gaf Jan van Gestele, grondheer van Moergestel, zijn windmolen in Gestele aan Wouter de Bie voor 7 mud rog Bossche maat.
Blijkens aktes uit de 14e en 15e eeuw ging de molen over in handen van onder meer Henrick van Levedale, Mathijs Aert Hoefken(s) en Willem Block.

Aangezien houten molens niet oneindig meegaan, moet de molen wel eens zijn herbouwd. De huidige (verplaatste) molen was mogelijk de tweede op de oude locatie, op grond van details in de constructie kan hij op ca. 1550-1650 worden gedateerd.

In 1820 was Jan Meelis de molenaar in Moergestel.
Vanaf een huurcontract van 14 november 1844 was de familie Roozen bij de molen betrokken. Cornelis Roozen verhuurde met anderen de molen voor ƒ 360 per jaar aan Josephus van Esch, molenaar te Oirschot. De molen was voorzien van twee koppel stenen.

De molen werd in 1852 gedemonteerd en in opdracht van C. Roozen overgebracht naar de Vinkenberg te Moergestel, waar de molen nog geheel in werking is. Bij de verplaatsing werd een derde koppel stenen genoemd, voor schors. Aangezien in de molen geen sporen van een demontage zijn gevonden, werd de kast waarschijnlijk in zijn geheel verrold.
Voorafgaand aan de ingrijpende renovatie in 1992 werd de molen bouwhistorisch onderzocht door Dick Zweers. Helaas leverde een dendrochronologisch onderzoek geen resultaat op. Op basis van de constructie kan de kast gedateerd worden op vroeg zeventiende-eeuws.

Bronnen:
- De Moergestelse windmolen: historische en bouwhistorische bijzonderheden, art. door Jan Scheirs in De Kleine Meijerij, vlugschrift van de Heemkundekring, 1989, blz. 1-11.
- De Moergestelse windmolen: de geschiedenis na 1800, art. door Jan Scheirs in De Kleine Meijerij, vlugschrift van de Heemkundekring, 1989, blz. 39-45.
- informatie van Nico Jurgens, 29 juli 2007.

aanvullingen

trivia
Constructie:
De molen had geen spoorstijlen ter weerszijden van de steenbalk, maar moerstijlen die door de steenbalk heen gingen. De zijwegen waren niet versterkt met evenwijdige schoren, zoals gebruikelijk, maar met kruisen waar een horizontale regel door liep.